Месца тыдня: Чачэрск

04.07.2025 - 11:13 / 34travel.me

Месца тыдня: Чачэрск

У новым выпуску «Месца тыдня» адпраўляемся даследаваць Гомельскую вобласць. Стаіўшыся ў аддаленні ад ажыўленых трас, Чачэрск размясціўся на пагорках побач з Сожам. Горад можна абысці пешшу за гадзіну – праўда, за гэтую гадзіну ты ўбачыш мінімум пяць гістарычных лакацый і ўдосталь налюбуешся разьбянымі ліштвамі мясцовых дамоў.

З гісторыі

Людзі прыйшлі на гэтыя тэрыторыі вельмі даўно. У 10 кіламетрах ад Чачэрска знаходзіцца вядомая Бердыжская стаянка на Сожы. Па версіі некалькіх крыніц, яе выявіў беларускі археолаг Канстанцін Палікарпавіч, калі спыніўся ля ракі і сустрэў там пастуха. Той сядзеў на камені – як высветлілася, на чэрапе маманта. Пасля гэтай знаходкі рушылі ўслед іншыя: рэшткі паглыбленага ў зямлю жылля, фрагменты костак мядзведзяў і першабытных зуброў.

Урадлівыя землі над Сожам аблюбавалі радзімічы. Ужо ў 1159 годзе Чачэрск быў згаданы ў Іпацьеўскім летапісе, тады горад адносіўся да Кіеўскай Русі. У XIV стагоддзі Чачэрск стаў часткай ВКЛ – існавала такая адміністрацыйная адзінка, як Чачэрскае староства. Да XVIII стагоддзя праз староства праходзіла дарога на Балтыйскае мора, з расійскага Уладзіміра ў цяперашні польскі Торунь. За праезд бралі пошліну, памер якой лічылі па колькасці коней.

Тэрыторыі перажылі войны з казакамі і з татарамі, тут гандлявалі і ладзілі кірмашы. Цікава, што ў інвентары Чачэрскага староства 1726 года значная частка шляхцічаў згадваецца не пад сваімі прозвішчамі, а пад мянушкамі – Шэлюты, Крывароты. У той час Чачэрск квітнеў: карчма, тры гандлёвыя крамы, пяць храмаў, габрэйская школа.

Пасля першага падзелу Рэчы Паспалітай Чачэрск і навакольныя землі ўвайшлі ў склад Расійскай імперыі. Пасля Чарнобыльскай аварыі амаль палову Чачэрскага раёна адсялілі – у горадзе ўзвялі помнік пакінутым вёскам.

Што паглядзець цяпер?

Чачэрская ратуша

У 1773 годзе Кацярына II падаравала Чачэрск графу Захару Чарнышову. Менавіта на яго загад у горадзе з'явіліся шматлікія важныя аб'екты, якія захаваліся і цяпер. Так быў пабудаваны